Polski Związek Dotacje z samorządów dla ROD
2704.2017
Uregulowania prawne zawarte w ustawie z dnia 13.12.2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych, dały ogrodom bardzo ważny instrument w postaci art. 17, umożliwiającego ubieganie się o dotacje celowe z budżetów gmin z przeznaczeniem na budowę lub modernizację infrastruktury ogrodowej w ROD.
Jednak, aby takie środki były zabezpieczone dla ogrodów w budżecie gminnym, ważna jest aktywność zarządów ROD i samych działkowców. To oni, jako mieszkańcy danego miasta czy gminy, muszą głośno przypominać radnym o obowiązkach, jakie ciążą na samorządach związanych z tworzeniem warunków dla rozwoju ROD. Dlatego zachęcamy działkowców do poruszania spraw ogrodów działkowych z samorządowcami przy każdej nadarzającej się okazji – także na walnych zebraniach, na które często zapraszani są przedstawiciele miast i gmin.
Zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych wójt, burmistrz lub prezydent miasta przedkłada radzie gminy/miasta w terminie do dnia 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy projekt uchwały budżetowej wraz z uzasadnieniem. Zatem należy jeszcze przed terminem 15 listopada przypominać gminom, że na ich terenie są ogrody działkowe, które też potrzebują wsparcia finansowego, że na organach administracji rządowej i jednostkach samorządu terytorialnego ciąży ustawowy obowiązek tworzenia warunków dla rozwoju ROD, a sposobem wypełniania tego obowiązku może być właśnie zabezpieczanie w budżecie środków dla ROD. Sam budżet natomiast uchwalany jest do 31 stycznia każdego roku.
Równie ważnym źródłem pomocy finansowej dla ROD mogą być budżety obywatelskie. Jest to coraz bardziej popularna metoda realizacji inwestycji w miastach, zwłaszcza, że coraz większa pula środków jest przeznaczana na zadania realizowane właśnie w ramach tych budżetów.
Związek bardzo gorąco zachęca ogrody do korzystania z tej formy pomocy, gdyż pozyskanie środków w ten sposób jest stosunkowo łatwe. Zgłoszenie może złożyć każdy mieszkaniec. Również o podziale tych środków decydują sami mieszkańcy, gdyż to później oni głosują na najciekawsze i najbardziej potrzebne zadania, które winny być zrealizowane ze środków gminnych. Ponadto, zadanie wykonywane jest w całości przez miasto i to miasto odpowiada za jego prawidłową realizację. Działkowcy najlepiej znają potrzeby swojego ogrodu oraz wiedzą jak przekuć potrzebną im inwestycję z korzyścią także dla społeczności lokalnej. Dodatkowo są w stanie zmobilizować swoje środowisko, przyjaciół oraz rodzinę do oddania głosu na ich projekt. Dlatego realizacja zadań inwestycyjnych w ROD z budżetów obywatelskich jest jak najbardziej możliwa. Rok ubiegły pokazuje, że są ogrody, którym to się udało, choćby w Katowicach, gdzie wybudowano schody i podjazd dla niepełnosprawnych na dojściu do ROD „Radość” za 90 000 zł.
Z uwagi, iż temat ten jest bardzo ważny dla rozwoju ogrodów działkowych w Polsce, był on przedmiotem narady prezesów i dyrektorów biur okręgów, która odbyła się w dniach 19 -20 kwietnia br. w Warszawie. Na naradzie tej przedstawiono nie tylko najważniejsze zasady uchwalania budżetów w gminach i ubiegania się o środki z budżetów obywatelskich, ale również przedstawiono informacje zebrane z okręgów dotyczące środków gminnych zabezpieczonych dla ROD w 2017 roku. Z tych danych wynika, iż w bieżącym roku 61 gmin zabezpieczyło środki dla ogrodów na kwotę prawie 4 mln zł. Środki te obejmują zarówno dotacje celowe z budżetów gmin, jak i zadania, które będą sfinansowane z budżetów obywatelskich.
Są miasta hojne dla ogrodów działkowych. Przykładowo Miasto Bydgoszcz zabezpieczyło 538 tys. zł dla ogrodów na kanalizację, Ostrów Wielkopolski przeznaczył 100 tys. zł dla 9 ROD na modernizacje sieci wodociągowej, energetycznej i remonty domów działkowca, a Miasto Tarnobrzeg pomoże sfinansować zadania w 7 ROD. Łącznie 75 tys. zł zostanie przeznaczona w tych ROD na wymianę ogrodzeń, sanitariatów, czy remonty sieci energetycznej. Na 100 tys. zł mogą liczyć ogrody w Suwałkach, a 2 ROD w Brzegu Dolnym otrzymają pomoc w wysokości 80 tys. zł na budowę sieci wodociągowej. Środki gminne dla ROD zabezpieczyły także m.in. miasta w Częstochowie (75 tys. zł), Bogatyni (30 tys. zł), Radomsku i Tomaszowie Mazowieckim (po 30 tys. zł), czy Nysie (50 tys. zł.).
Z kolei na realizację zadań z budżetów obywatelskich liczy m.in. ROD w Bytomiu, gdzie planowana jest budowa placu zabaw, 7 ROD w Zabrzu na budowę lamp solarnych, czy 10 ROD w Ostrowcu Świętokrzyskim.
Biorąc pod uwagę, iż w Polsce funkcjonuje 4 667 ROD, a realizacja zadań w 2015 roku w ogrodach wyniosła prawie 49 mln zł, to pula środków zabezpieczona przez gminy w 2017 r., nie jest imponująca. Warto to zmienić. Jednak bez działania zarządów ROD i samych działkowców, którzy przecież są także mieszkańcami tych gmin i miast, zmiana nie będzie możliwa. Dlatego zachęcamy wszystkich działkowców do większej aktywności w ubieganiu się o dotacje celowe na podstawie art. 17 ustawy o ROD, jak i realizację zadań z budżetów obywatelskich.
AR