Zalecenia na maj
0805.2018
Rośliny ozdobne
1. Pielęgnujemy trawnik: trawę kosimy do wysokości 5-7 cm, rozsypujemy 30-50 g saletry amonowej na 1m² i podlewamy.
2. Przycinamy żywopłot po raz pierwszy w tym sezonie: przy przyrostach do 15 cm skracamy pędy o połowę. Pamiętajmy o dezynfekcji sprzętu!
3. Pielęgnujemy byliny: usuwamy przekwitłe kwiatostany, wyłamujemy kwiaty u roślin cebulowych, aby cebule bardziej urosły. Sadzimy mieczyki, pacioreczniki, dalie, błonczatki – wszystkie te rośliny, których bulwy wykopaliśmy na zimę. Wystawiamy na tarasy rośliny zimujące w donicach, najlepiej w pochmurny dzień.
4. Siejemy do gruntu kwiaty jednoroczne: nagietki, rezedę, groszek, nasturcje, portulaki, słoneczniki, cynie, ostróżki, maciejkę. Pod koniec maja siejemy rośliny dwuletnie: dzwonki karpackie, naparstnicę purpurową, malwy, goździki brodate, bratki, stokrotki, niezapominajki (siewki pikujemy po 5 tygodniach). Możemy rozmnażać rośliny przez podział karp – do 3 tygodni po zakończeniu kwitnienia.
5. Przycinamy krzewy, które zakończyły kwitnienie. Skracamy pędy o ⅓ długości u forsycji, krzewuszki, tawuł wczesnych, lilaków, budlei, mahoni oraz u wierzb, migdałków, porzeczki ozdobnej. U bzów wycinamy przekwitłe kwiatostany, usuwamy przekwitłe kwiaty u azalii i rododendronów.
6. Ustawiamy mocne podpory pod sadzone pnącza.
7. Nawozimy te rośliny, które zasililiśmy w marcu.
Warzywa
1. Wysiewamy z rozsady: pory, kalafiory, jarmuż, endywię, sałatę kruchą, brokuły, fasolkę, koper. Grządkę okrywamy włókniną. Rosnące w gruncie warzywa zasilamy.
2. Sadzimy do gruntu (po 15 maja) warzywa ciepłolubne tj.: pomidory, paprykę, oberżyny.
3. Wysiewamy kolejną partię rzodkiewki, kopru, sałaty, buraczków ćwikłowych, marchwi, pietruszki oraz fasoli karłowej i tycznej na zbiór nasion. Grządkę okrywamy włókniną.
4. Zbieramy pierwsze plony: zioła, szparagi, szpinak wiosenny, rukolę, rzeżuchę, zielony czosnek, szczypiorek, rzodkiewkę, sałatę, koper.
5. Warzywa uprawiane w tunelach systematycznie podlewamy, glebę spulchniamy i odchwaszczamy, a tunele wietrzymy. W razie potrzeby tunele i szklarnie można zacieniować matami lub siatką maskującą. Ściany szklarni można pomalować mlekiem wapiennym.
6. Pielimy chwasty z grządek warzywnych i rabat ozdobnych. Rośliny bez nasion wrzucamy na kompostownik.
7. Mniszek lekarski należy wyciąć i wraz z korzeniami wrzucić do beczki i zalać – najlepiej deszczówką. Po 24 godzinach powstanie wyciąg, którym można będzie podlewać grządki. Gnojówką z mniszka bez rozcieńczenia podlewamy grządki i kompostownik, aby przyspieszyć tworzenie się próchnicy w glebie.
Ochrona roślin
1. Warto nastawić gnojowicę z pokrzyw. Po rozcieńczeniu w stosunku 1:20 będzie skutecznym nawozem do podlewania grządek. Można zrobić wyciąg z pokrzywy i opryskać nim mszyce. Warto zebrać młode listki pokrzywy z przeznaczeniem do sałatki, do zupy lub do suszenia.
2. Warto zebrać liście bzu czarnego, z którego można zrobić wyciąg. Bez rozcieńczenia można podlewać grządki, aby pobudzić procesy glebowe. Wyciąg w rozcieńczeniu 1:10 stosujemy na mszyce i gąsienice. Dodatkowo, kwiatostany bzu czarnego można smażyć w cieście naleśnikowym lub suszyć do jesiennej herbaty. Warto zrobić syrop z kwiatów czarnego bzu – będzie dobry na przeziębienie.
Korzystajmy z wszystkich dostępnych roślin
– wywar z rumianku pospolitego wzmacnia system odpornościowy roślin
– naparem z chrzanu pryskamy jabłonie i śliwy tuż przed wylotem motyli owocówek, które będą składały jaja
– wyciąg z żywokostu lekarskiego stosujemy przy niedoborze potasu podczas wzrostu roślin, a gnojówkę rozcieńczoną w proporcji 1:10 do pobudzenia roślin do wzrostu i zabezpieczenia przed chorobami
– napar z rabarbaru ograniczy występowanie mszyc, śmietki cebulanki i wgryzki szczypiorki
– wyciąg z korzeni szczawiu zwyczajnego ograniczy występowanie mszyc, miodówki i przędziorków
– wyciąg z liści łopianu większego ograniczy występowanie gąsienic
– wywar z siana stosujemy na mszyce i na liściożerne gąsienice
– wywar z kwitnącego wilczomlecza sosnki stosujemy na liściożerne gąsienice
3. Mszyce powinniśmy zwalczać, ponieważ roznoszą wiele chorób min. szarkę, czyli ospowatość śliw. Jeżeli wyciąg lub napar nie zadziała, to należy zastosować Calypso 480 SC.
4. Larwy śmietek wgryzają się środka kiełkujących nasion warzyw tj. grochu i fasoli. Zaraz po siewie warto okryć grządki białą włókniną. Śmietki lubią wilgoć, dlatego nasiona należy wysiewać na stanowiskach suchych, ciepłych i słonecznych.
5. Najmniejsze chrząszcze, czyli pchełki robią dużo szkód wygryzając dziury w liściach warzyw. Pchełki lubią suszę, dlatego warto zraszać grządki wodą, podlewać wyciągiem z czosnku, a dodatkowo wyłożyć żółte tablice lepowe, do których się przylepią.
6. Nasionnica trześniówka jest trudnym do zwalczenia szkodnikiem na wiśniach i czereśniach. Muchy wylatują w połowie maja, aby im przeszkodzić, można obłożyć glebę pod koroną drzew włókniną lub bardzo gęstą siatką. Warto zawiesić pomarańczowe tablice lepowe do monitoringu. Jeżeli zauważymy pierwsze muchy, to po 7 dniach powinniśmy zastosować Calypso 480 SC. Zabieg powtarzamy po 14 dniach.
7. Przed końcem kwitnienia na śliwach należy powiesić białe tablice lepowe w celu prognozowania wystąpienia i liczebności owocnicy żółtorogiej. Przy dużym nasileniu szkodnika należy zastosować Calypso 480 SC. Przy niewielkim porażeniu należy niszczyć zawiązki z wgryzami.
8. Pod koniec maja i w sierpniu należy założyć na pnie opaski z papieru falistego celem wyłapania gąsienic owocówki śliwkóweczki (gąsienice owocówki jabłkóweczki wyłapujemy w czerwcu). W połowie maja należy założyć pułapki feromonowe. Trzeba śledzić lot motyli oraz ich liczebność; w razie potrzeby zastosować Calypso 480 SC.
9. Podczas zimnej i wilgotnej pogody warto opryskać jabłonie i grusze odwarem ze skrzypu polnego, który ograniczy parcha. Taka pogoda sprzyja również rozwojowi brunatnej zgnilizny drzew pestkowych. Warto zastosować wyciąg z krwawnika lub ze skrzypu. Wszystkie porażone pędy wycinamy z zapasem zdrowej tkanki, a drzewo pryskamy preparatem Topsin M 500 SC lub Switch 62,5 WG.
Przeciwko opadzinie liści porzeczki i agrestu można zastosować Topsin M 500 SC. Koniecznie trzeba usunąć wszystkie opadłe liście i głęboko zakopać.
Warto opryskać maliny i truskawki odwarem ze skrzypu polnego, który ograniczy szarą pleśń. Przy dużym porażeniu na zamieranie pędów malin i szarą pleśń należy zastosować Teldor 500 SC.
Na mączniaka prawdziwego winorośli można zastosować Score 250 SC na mączniakarzekomego Miedzian 50 WP.
Na zamieranie wierzchołków pędów i osutki na sośnie można zastosować Topsin M 500 SC.
Sad
1. Odchwaszczamy uprawy, dokładamy korę do gatunków kwasolubnych.
2. Podlewamy krzewy borówki amerykańskiej, maliny, poziomki, młode drzewka i stosujemy kolejną dawkę nawozów.
3. Na początku maja możemy przeszczepiać za korę drzewa. Na przyciętych konarach nacinamy podłużnie korę i szybko wkładamy 3-oczkowe skośnie przycięte zrazy. Delikatnie dociskamy, miejsce owijamy folią, a rany smarujemy maścią.
4. Formujemy młode drzewka: młode, giętkie jeszcze pędy można przygiąć do poziomu używając klamerek do prania, za pomocą ciężarków lub sznurków. Po 3 tygodniach ciężarki przekładamy na kolejne pędy. Na poziomych pędach szybciej pojawią się kwiaty i owoce.
5. Do połowy maja można jeszcze przycinać drzewa jabłoni, gruszy i śliwy. Drzewa cięte w maju najsłabiej odbijają – pojawi się mniej tzw. wilków.
6. Systematycznie usuwamy wszystkie pędy pojawiające się poniżej miejsca szczepienia drzew owocowych i ozdobnych.
Jadwiga Brzozowska
Instruktor ds. ogrodniczych PZD w Rzeszowie
Zdjęcia: pixabay.com