KOMUNIKAT Krajowego Zarządu PZD z dnia 23 stycznia 2019 r. w sprawie zmian dokonanych w projekcie nowelizacji ustawy „śmieciowej”
2401.2019
W dniu 3.09.2018 r., KR PZD przekazała do Ministerstwa Środowiska wiele uwag do projektu ustawy z dnia 28 sierpnia 2018 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i niektórych innych ustaw. Więcej na ten temat znajduje się na stronie internetowej PZD
Zgodnie z informacjami publikowanymi na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji, ww. projekt ustawy został poddany uzgodnieniom międzyresortowym, opiniowaniu oraz konsultacjom publicznym. Ostatecznie, w dniu 9.01.2019 r. został przekazany przez Ministra Środowiska do Sekretarza Stałego Komitetu Rady Ministrów, do rozpatrzenia na najbliższym posiedzeniu.
Po dokonaniu analizy prawnej zmienionego projektu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i niektórych innych ustaw, KZ PZD stwierdził, że ww. projekt w dalszym ciągu nie spełnia oczekiwań PZD, ROD i działkowców. Część propozycji PZD zostało uwzględnionych przez MŚ, ale część zostało odrzuconych m.in. w zakresie wprowadzenia maksymalnej rocznej opłaty za wywóz śmieci z terenów ROD w kwocie 48 zł za od działki (za śmieci segregowane). Ponadto wprowadzono nowe rozwiązania, godzące w interesy ROD i działkowców.
W przypadku przyjęcia ww. projektu ustawy w aktualnym brzmieniu, na terenach ROD będą obowiązywały następujące zasady odbioru śmieci:
● na terenie ROD będą obowiązywały 2 systemy wywozu odpadów tj. na podstawie umów z indywidualnymi firmami oraz na podstawie deklaracji, gdzie zarządy ROD będą mogły same wyliczać opłatę za śmieci. O tym, czy dany ROD będzie rozliczał wywóz śmieci na podstawie umowy czy też deklaracji będzie decydowała gmina. Jeżeli rada gminy podejmie uchwałę o odbieraniu odpadów z nieruchomości niezamieszkanych, na których powstają odpady komunalne, ogrody będą musiały rozliczać się na podstawie deklaracji. Jeżeli nie podejmie, to ogrody będą mogły rozliczać się na podstawie indywidualnych umów z wybranymi przez siebie firmami. Przy czym, podjęte do dnia wejścia w życie ww. uchwały rady gminy będą dalej wiążące. Ta propozycja jest zgodna z postulatami PZD.
● ROD przestaną być objęte ryczałtowym systemem wywozu odpadów, polegającym na tym, że zarządy ROD składały deklarację opłaty za gospodarowanie odpadami, w których wpisywały ryczałtową opłatę za wywóz śmieci (inną w zależności od śmieci zmieszanych i segregowanych). Opłata ta była narzucana odgórnie przez gminy. Wyliczana była za dany rok, od działki, altany lub od całości ROD. Ta propozycja jest zgodna z postulatami PZD.
● zostanie wprowadzona maksymalna stawka opłaty za wywóz śmieci z terenów ROD, które rozliczają się na podstawie ww. deklaracji. Nie będzie ona jednak w takiej wysokości jak zaproponowana przez PZD czyli maksymalnie 48 zł rocznie od działki (za śmieci segregowane). Zgodnie z projektem ustawy, maksymalna stawka opłaty nie będzie mogła przekroczyć 51,10 zł za worek lub pojemnik.[1] Ta propozycja jest niezgodna z postulatami PZD. Z uwagi na niedoprecyzowanie przez projektodawcę, jakiej pojemności pojemnika lub worka będzie dotyczyć ww. maksymalna opłata, gminy będą mogły w zasadzie przyjmować stawki opłat w dowolnej wysokości np. 51,10 zł za worek o pojemności 30 litrów (!!!).
● ROD, które rozliczają wywóz śmieci na podstawie deklaracji, będą uiszczały opłatę wyliczoną w deklaracji, stanowiącą iloczyn zadeklarowanej liczby i pojemności pojemników do wywiezienia z terenów ROD oraz stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności. Pomimo, że działkowcy kompostują odpady zielone w kompostownikach ogrodowych, nie będą mogli skorzystać ze zwolnienia z części opłaty za śmieci. Doprecyzowano bowiem z projekcie, że zwolnienie w części opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi będzie dotyczyło wyłącznie właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi, kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostowniku przydomowym. Ta propozycja jest niezgodna z postulatami PZD. W praktyce oznaczać ona będzie, że działkowcy mimo to, że kompostują odpady jak właściciele domków jednorodzinnych nie będą mogli skorzystać z przywileju zwolnienia z części opłaty „śmieciowej”.
● Gminy w stosunku do ROD, które rozliczają wywóz śmieci na podstawie deklaracji, będą mogły określać w deklaracji częstotliwość wywozu śmieci. Do tej pory, gminy również ustalały częstotliwość wywozu śmieci, ale w większości przypadków określały ją w regulaminach utrzymania czystości i porządku w gminach lub odrębnych uchwałach. Częstotliwość ta była zazwyczaj dostosowywana do ilości śmieci, które powstawały w danym okresie na nieruchomości. Przykładowo, jeżeli zamówione pojemniki na śmieci zapełniały się w całości raz na miesiąc, to raz na miesiąc przyjeżdżała śmieciarka, aby wywieść te odpady. Częstotliwość uwzględniała również specyfikę odpadów tj. częściej były wywożone odpady, które ulegały szybszemu rozkładowi niż tworzywa sztuczne, które mają dłuższy okres rozkładu. W projekcie, pozostawiono gminom dowolność w ustalaniu częstotliwości odbioru odpadów, ale jednocześnie wprowadzono zapis, że w przypadku odpadów komunalnych oraz bioodpadów stanowiących odpady komunalne w okresie od kwietnia do października częstotliwość odbierania tych odpadów, nie może być rzadsza niż określona w uchwale rady gminy, a w przypadku jej niedookreślenia w uchwale – nie rzadziej niż raz na 2 tygodnie”. Ta propozycja nie jest do końca korzystna dla ROD i działkowców. W praktyce ten zapis może bowiem powodować, że w przypadku wielu ROD częstotliwość wywozu ww. odpadów będzie niedostosowana do ilości śmieci faktycznie wytwarzanych na terenie ROD. Może zatem powstać sytuacja, że firmy wywożące śmieci z terenów ROD zamiast odbioru zapełnionych pojemników, będą wywoziły prawie puste pojemniki, za które ROD będą musiały płacić.
* W przypadku niedopełnienia zadeklarowanego obowiązku selektywnego zbierania odpadów komunalnych, firma odbierająca śmieci z terenów ROD będzie przyjmowała je jako zmieszane i informowała o tym gminę. Na podstawie powiadomienia, gmina będzie określać wysokość opłaty tak jak za śmieci zmieszane. Stawka opłaty za śmieci zmieszane będzie 4-krotnie wyższa niż za segregowane. Ta propozycja nie jest do końca korzystna dla ROD i działkowców. W praktyce, będzie wiązała się z ogromnymi konsekwencjami finansowymi dla ROD, które w celu obniżenia kosztów zadeklarują segregację śmieci, która to następnie nie będzie realizowana przez działkowców w całości lub części.
* Zarządy ROD, które nie złożą deklaracji będą podlegały odpowiedzialności karnej (może zostać na nich nałożona kara grzywny).
* Nowelizacja ustawy śmieciowej wejdzie w życie w terminie 14 dni od dnia jej ogłoszenia (z wyłączeniem kilku przepisów). ROD, które przed dniem wejścia w życie były objęte ryczałtowym systemem odbioru odpadów przestaną być nim objęte do czasu wejścia w życie uchwały rady gminy, obejmującej ROD systemem wywozu śmieci na podstawie deklaracji, w których zarządy ROD będą same wyliczały opłatę – nie dłużej jednak niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. To samo dotyczy ROD, które wyliczały opłatę za śmieci stosując stawkę wyższą niż 51 zł za pojemnik lub worek na śmieci.
W związku z powyższym, KZ PZD podjął decyzję o wystąpieniu do Ministra Środowiska oraz Komitetu Stałego Rady Ministrów o dokonanie zmian w projekcie nowelizacji ustawy śmieciowej, aby odpowiadał on potrzebom ROD i interesom działkowców.
Jednocześnie, postanowił zwrócić się do zarządów ROD, działkowców oraz Okręgów PZD o wsparcie PZD w ww. działaniach związanych ze zmianą niekorzystnych zapisów ustawy „śmieciowej” poprzez przygotowanie własnych wystąpień i stanowisk i przekazanie ich do ww. organów państwowych!
Krajowy Zarząd
Polskiego Związku Działkowców
Warszawa, dnia 23 stycznia 2019 r.
[1] Zgodnie z projektem ustawy, maksymalna stawka opłaty za pojemnik lub worek ma być uzależniona od przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego ogółem na 1 osobę ogółem, który corocznie uchwala Prezes Głównego Urzędu Statystycznego (ma wynosić 3,2% ww. tego dochodu). Zgodnie z ostatnim Obwieszczeniem Prezesa GUS z dnia 27 marca 2018 r. przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę ogółem w 2017 r. wyniósł 1598 zł. W związku z powyższym, maksymalna stawka opłaty za pojemnik lub worek nie będzie mogła obecnie przekroczyć 51,10 zł.