Co może powstać na terenach ogródków działkowych?

2204.2024

Przyszłość Rodzinnych Ogródków Działkowych (ROD) stoi pod znakiem zapytania, o czym pisaliśmy miesiąc temu. Jak stwierdził poseł Kacper Płażyński z Prawa i Sprawiedliwości, na terenach tych deweloperzy chcieliby budować i sprzedawać inwestycje mieszkaniowe.

W odpowiedzi Piotr Grzelak, wiceprezydent Gdańska, poinformował, że jest to wprowadzanie mieszkańców w błąd, gdyż obowiązujące studium, w którym była mowa o likwidacji działek, zostanie zastąpione przez plan ogólny miasta Gdańska. Jak mówi, celem miasta jest utrzymanie ogródków, a jedyne cele, na które byłyby one ewentualnie relokowane, to cele publiczne, np. drogi, retencja/ochrona przeciwpowodziowa czy funkcje społeczne lub gospodarcze.

Gdańsk odpowiada na pytania radnych

Interpelację w tej sprawie składała grupa radnych miasta Gdańska, w której zawarto trzy pytania o przyszłość ROD. Na pytania odpowiedział Piotr Kryszewski, zastępca prezydenta Gdańska.

- (...) Gmina miasta Gdańska w najbliższym czasie planuje przejęcie terenów ROD Sobieskiego w ramach realizacji inwestycji polegającej na budowanie linii tramwajowej i układu drogowego Gdańsk Południe - Wrzeszcz oraz zbiornika retencyjnego. - Do Urzędu Miejskiego w Gdańsku w ostatnich pięciu latach wpłynęły dwa wnioski od Polskiego Związku Działkowców, dotyczące zmiany miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, celem utrzymania funkcji ogrodów działkowych (...). - (...) Realizujemy ciągły dialog z mieszkańcami posiadającymi ogrody działkowe, poprzez m.in. organizowanie spotkań. Ostatnie spotkanie przedstawicieli Urzędu Miejskiego w Gdańsku odbyło się w dniu 6 listopada 2023 r., a następne zostało zaplanowane w II kwartale 2024 r.

Na terenie Gdańska funkcjonuje obecnie 90 ROD, a miasto stara się o środki finansowe w ramach programu samorządu województwa pomorskiego wsparcia dla ogródków pod nazwą "Pomorskie dla działkowców 2024".

Likwidowanie działek pod budownictwo mieszkaniowe niezgodne z prawem

Zgodnie z rozdziałem trzecim Ustawy o Rodzinnych Ogrodach Działkowych likwidacja ROD może nastąpić wyłącznie pod cel publiczny, taki jak budowa drogi, stadionu (np. stadion w Letnicy), szkoły, parku (np. park Reagana), itp.

W przepisach tej ustawy szczegółowo określono warunki likwidacji ROD, w tym wymóg wskazania nieruchomości zamiennej o odpowiedniej wartości dla działkowców, którzy tracą teren swoich ogródków.

O usunięciu działek decyduje starosta. Podmiot likwidujący zobowiązany jest wypłacić działkowcom odszkodowanie za składniki majątkowe znajdujące się na działkach i stanowiące ich własność oraz za prawa do działki w ROD.

W przypadku wskazania terenów zamiennych jest ono pomniejszone o wartość prawa do działki przyznanego w nowo powstałym ROD. Działkowcy mają prawo do dodatkowego odszkodowania w wysokości wartości przewidywanych plonów.

Oprócz tego odszkodowanie przysługuje także stowarzyszeniu ogrodowemu i jest wyliczane według kosztów odtworzenia składników majątkowych stanowiących jego własność. Wysokość odszkodowań jest ustalana po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego w formie operatu szacunkowego. Koszty sporządzenia opinii ponosi podmiot likwidujący.

Co ważne, kupując działkę, nabywamy jedynie prawo do działki i to prawo też zbywamy przy jej sprzedaży. Jeśli chcemy sprzedać prawa do działki, nie musimy konsultować tego z Polskim Związkiem Działkowców, ale osoba, która je nabywa, musi zwrócić się do związku z odpowiednim wnioskiem.

Ogródki działkowe mają często nie tylko wymiar rekreacyjny, ale są również miejscem uczestnictwa społecznego i zawierania lokalnych wspólnot. Dlatego też Związek może odmówić nabycia prawa do działki, jeśli osoba chcąca je kupić nie ma związków z lokalną społecznością, czyli np. mieszka w innej części Polski.

Proces likwidacji ROD jest dość skomplikowany i wymaga spełnienia konkretnych warunków, mających na celu ochronę interesów działkowców, co jest wyraźnie zaznaczone w obowiązujących przepisach prawa.

W Gdyni likwidacja ROD pod budynki mieszkaniowe odniosła sukces

Mimo iż działek nie można likwidować pod inny cel niż publiczny, w 2012 r. w Gdyni zniknęły działki leżące pomiędzy al. Zwycięstwa, ul. Legionów i ul. Napierskiego, a na ich miejscu powstały biurowce i mieszkania.

Likwidacja i odtworzenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego "Stokrotka" nastąpiła w oparciu o przepisy ówcześnie obowiązującej ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych. Zgodnie z art. 17 niniejszej ustawy, likwidacja rodzinnego ogrodu działkowego mogła nastąpić za zgodą Polskiego Związku Działkowców (PZD).

W dniu 7 grudnia 2009 r. zostało zawarte porozumienie między gminą miasta Gdyni a Polskim Związkiem Działkowców, reprezentowanym przez Okręgowy Zarząd PZD w Gdańsku, w sprawie szczegółowych zasad i trybu przeniesienia ROD "Stokrotka" w Gdyni. Na likwidację i przeniesienie niniejszego ROD zgodę musiała wyrazić Krajowa Rada PZD.

Cała procedura była zgodna z ówczesnym prawem. Obecnie likwidację ROD regulują inne przepisy, znajdujące się w rozdziale 3 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych.

Spory w Gdańsku. Czy działkowcom faktycznie może grozić relokacja?

Pomimo tego, iż obecne prawo dopuszcza likwidację działek jedynie pod cel publiczny, często dla tych terenów uchwalone są miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, które przewidują np. zabudowę przemysłową, usługową albo mieszkaniową, co stanowi swego rodzaju dysonans prawny (niezgodność).

W 2019 r. toczył się w Gdańsku spór działkowców z władzami dotyczący przeniesienia kilkudziesięciu ROD (ok. 500 ha), z różnych punktów miasta na Wyspę Sobieszewską. Uchwalono wówczas studium zagospodarowania przestrzennego, w którym znalazły się zapisy o likwidacji lub relokacji ogródków.

Studium zostało zaskarżone przez działkowców do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, jednak sąd uznał ją za bezzasadną. Kolejnym krokiem miał być wniosek o kasację do sądu wyższej instancji, jednak, jak poinformowała nas Katarzyna Błaszkowska z zespołu komunikacji społecznej Biura Rozwoju Gdańska, obowiązujące studium nie było zaskarżone do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Tym samym sąd ten nie wypowiadał się w tej sprawie.

We wrześniu 2023 r. odbyła się sesja Rady Miasta Gdańska, podczas której przyjęto uchwałę, w której zapisano m.in., że "uznaje się za nieaktualne Studium w części dotyczącej polityki ogrodów działkowych, szczególnie w zakresie przekształcenia na cele inne niż publiczne".

Dotychczas obowiązujące studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego ma zostać zastąpione przez plan ogólny. Projekt planu musi zostać uchwalony do końca 2025 r., a powstać ma przy udziale wszystkich zainteresowanych, w tym działkowców.

Plany urbanistyczne miasta na kolejne lata, które będą zawarte w dokumencie, mają pozwolić na zrównoważony i harmonijny rozwój miasta. Jeśli w najbliższych latach odbędzie się likwidacja i relokacja ogrodów działkowych, to tyko poprzez kompromisy i porozumienia, które wspólnie wypracowane, będą zapisane w planie ogólnym gminy.

Źródło: https://dom.trojmiasto.pl/Co-moze-powstac-na-terenach-ogrodkow-dzialkowych-n188558.html

 

Galeria