NSA w sprawie ponadnormatywnej zabudowy w ogrodach działkowych

1006.2016

W Naczelnym Sądzie Administracyjnym swój finał znalazło długotrwałe postępowanie administracyjno-sądowe dotyczące zamieszkiwania w altanie ogrodowej, której wymiary przekraczają dopuszczalny normatyw. Sprawa dotyczy małżeństwa działkowców w Chojnic, które zamieszkuje swoją ponadnormatywną  altanę działkową.

Spór prawny rozpoczął się w 2009 r. na skutek wszczęcia postępowania przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Chojnicach w przedmiocie samowoli budowlanej. Finałem postępowania była decyzja administracyjna nakazująca rozbiórkę ponadnormatywnego obiektu.

Decyzja o rozbiórce stała się przyczynkiem do długotrwałego procesu odwołań i skarg. Sprawa była badana przez wszystkie instancje w dopuszczalnym przez prawo trybie odwoławczym. Ostatecznie sprawa trafiła do Sądu Najwyższego, do którego małżonkowie skierowali łącznie dwie skargi, w przedmiocie postępowania egzekucyjnego oraz nałożonej w trybie administracyjnym grzywny. W obu przypadkach orzeczenie Sądu Najwyższego było niekorzystne dla skarżących.

Należy zwrócić uwagę, iż takich postępowań jest więcej. Powiatowi Inspektorzy Nadzoru Budowlanego dysponują prawnymi narzędziami do przeprowadzenia kontroli zabudowy, również na terenie rodzinnych ogrodów działkowych. Są wyposażeni w kompetencje do nakazania i wyegzekwowania rozbiórki obiektów, które zostały wzniesione niezgodnie z prawem.

Aktualnie obowiązujące przepisy pozwalają, na wybudowania na działce w rodzinnym ogrodzie działkowym altany, której powierzchnia zabudowy nie przekracza 35 m2 a wysokość nie jest większa niż 5 m, przy dachu stromym i 4 metrów przy dachu płaskim. Budowa normatywnej altany nie wymaga uzyskiwania pozwolenia na budowę. Zwolnienie z tego obowiązku wynika bezpośrednio z art. 29 ust 1 pkt 4. ustawy prawo budowlane. Sama definicja pojęcia "altana działkowa" została staraniem Polskiego Związku Działkowców umieszczona w art. 2 pkt 9a ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych.

Aktualny limit powierzchni 35 m2 dotyczy wszystkich ogrodów działkowych. Natomiast jeszcze niedawno funkcjonowało rozróżnienie na ogrody miejskie i pozamiejskie. W ogrodach na terenach miast obowiązywał limit 25 m2 a poza miastami 35 m2. Zmiana przepisów, która weszła w życie w styczniu 2014 r. zrównała limit powierzchni w obu przypadkach. Większość ROD znajduje się w granicach miast, dlatego dla przeważającej liczby działkowców zmiana przepisów został odebrana jako zwiększenie dopuszczalnej wielkości altan. Niestety nie wszystkim to wystarczyło i niektórzy spośród działkowców na własną odpowiedzialność podjęli się samowolnej rozbudowy powyżej dopuszczalnego limitu.

Jak pokazuje opisywany przypadek, działkowcom z Chojnic, pomimo być może długotrwałego postępowania, nie udało się obronić przed skutkami wzniesienia samowoli budowlanej. W ostatecznym rozrachunku budowa na działce ogrodniczej budynku przekraczającego dopuszczalny normatyw nie może się uchronić przed przewidzianymi prawem konsekwencjami.

Omawiane orzeczenia NSA można odnaleźć pod następującymi sygnaturami:

II OSK 1457/14

II OSK 1458/14

 

M.K.